خطری که معلمان و دانش آموزان را تهدید می کند!!!

در سال ۱۹۹۵، یک مرد میانسال به نام «مک ارتور ویلر» (mcarthur wheeler) در روز روشن بدون ماسک یا پوشاندن صورتش، به دو بانک pittsburgh در یکی از شهرهای امریکا دستبرد می‌زند. او حتی صورتش را رو به دوربین می گیرد و لبخند می‌زند.
عصر همانروز وقتی پلیس به خانه‌اش می‌ریزد و دستگیرش می‌کند، ناباورانه می‌گوید «ولی من به صورتم آبلیمو زده بودم!» او ایمان داشت با زدن آبلیمو به صورتش دوربین‌ها نمی‌توانند تصاویرش را ضبط کنند.
ایمان ویلر به معجزه‌ی آبلیمو و عدم تصویربرداری، نوعی از تعصب است که امروز به نام «توهم توانمندی» (illusion of competence) شناخته می‌شود. این توهم در هر عرصه ای می تواند خود را نشان دهد. به عنوان مثال در عرصه آموزش هم برای دانش آموزان هم برای معلمان خطر ابتلا به این توهم وجود دارد. چگونه؟
دانش آموزانی که در دروس خود نمرات بالا کسب می کنند، در بسیاری از مواقع دچار این توهم می شوند که نیاز به مطالعه بیشتر و  آموختن ندارند و هر آنچه که باید را می دانند. این یکی از خطراتی است که دانش آموزان به خصوص دانش آموزان کنکوری را تهدید می کند. آنها تصور می کنند که به خاطر معدل بالایی که در مدرسه دارند نیاز چندانی برای مطالعه دروس ندارند. همین مساله سبب می شوند تا از رقابت کنکور جا بمانند و این را زمانی متوجه می شوند که نتیجه ها اعلام شده است.
یکی از راه حل های این مشکل این است که داوطلبان کنکور خود را مدام در معرض رقابت و مقایسه قرار دهند. برای این کار نیز می توانند در کلاس های جمع بندی دروس مختلف شرکت کنند تا از وضعیت مطالعه و درسی رقیبان خود آگاه شوند و یا در کنکورهای آزمایشی مختلف شرکت کنند تا ضمن اینکه متوجه وضعیت خود می شوند، امکانی برایشان فراهم شود تا خود را با دیگران رقیبانشان مقایسه کنند. ضمن اینکه شرکت در آزمون های آزمایشی امکان مقایسه فرد با خودش را نیز فراهم می کند و شخص می تواند هر بار عملکرد خود را نسبت به گذشته اش بسنجد.
یکی دیگر از اقشاری که ممکن است دچار توهم توانمندی شوند، معلمان و اساتید هستند. یکی از مسائلی که ممکن است معلمان عزیز را دچار این سندرم کند این است که آنها تصور می کنند به واسطه مدرک و یا تجربه کاریشان نیاز به آموختن ندارند و اطلاعات خود را به روز نمی کنند. با تغییرات سریع دنیای امروز هیچ کسی را در دنیا نمی توان یافت که از آموختن بی نیاز باشد. معلمان به عنوان سمبل آموزش در دنیا باید در این امر پیشگام باشند و با این سندرم مبارزه کنند. یکی از راه هایی که بسیاری از معلمان مجرب و کاربلد در این زمینه به کار می گیرند این است که خود را در معرض نقد قرار می دهند و به دانش آموزان و گاهی حتی همکاران خود اجازه می دهند تا عیوب و کمبودهای تدریس آنها را گوشزد کنند و این گونه تصویری که دیگران از آنها دارند را با تصویری که خودشان از خود دارند مقایسه می کنند و این امر از اینکه خود را بی نقص ببینند جلوگیری می نمائد.
به طور کلی می توان گفت که هر گاه خود را از آموختن و یا ارزیابی بی نیاز بدانیم دچار این توهم می شویم. یکی از رسالت های استاد سلام مبارزه با همین سندرم است. استاد سلام شرایطی را فراهم می کند تا با به اشتراک گذاشتن دانش و شرکت در کلاسهای مختلف همیشه در حال آموختن و ارزیابی دانسته هایمان باشیم. برای مثال دانش آموزان می توانند با شرکت در دوره های آموزشی مختلف و کلاس های رفع اشکال و حتی تدریس خصوصی دروسی مانند تدریس خصوصی زبان، تدریس خصوصی ریاضی، تدریس خصوصی شیمی و ... که احتمال ابتلا به این توهم در آنها زیاد است، شرکت کنند . اینگونه در کنار اساتید خوب و کاربلد می توانند برای حل این مشکل قدم بردارند.

با الهام از متن کانال vcnews به قلم امیر ناظمی