رد پای لی لی پوت ها در ایران
امروز روز جهانگردیه و به مناسبت این روز قصد داریم تا از یکی از روستاهای شگفت انگیز ایران یعنی روستای لی لی پوت های ایران "ماخونیک" صحبت کنیم.
بسیار سفر باید...
تا به حال چیزهای زیادی در مورد افرادی که شغل خود را رها میکنند تا سفر کنند، شنیدید و شاید در نظرتون عجیب و حتی بیشتر شبیه به شوخی باشه؛ اما واقعاً هستند افرادی که شغل خود را رها میکنند و از دلبستگیهای این چنینی دل میکنند تا سفر کنند.
شاید شما فکر کنید که راه دور و درازی در پیش دارید، اما باید بگم که در همین ایران خودمون هستند نقاط ناشناخته ای که حتی شاید اسمشون را نشیده باشید. پس نیازی نیست خیلی خیلی دور بشیم همینجا کلی جای دیدنی هست که دیدنش خالی از لطف نیست.
جیمز میشنر یه جمله جالبی داره که میگه " اگر از امتحان کردن غذاهای جدید، فرهنگها و رسم و رسوم جدید، مردم جدید و عقاید و باورهای جدید بدتون میاد، بهتر است در خانه بمانید!" خیلی واضح و شفاف از مواهب سفر گفته این گوی و اینهمه نقاط ناشناخته ایران...
اما داستان روستای لی لی پوت ها
همه ما در کودکی داستان گالیور و سفری که به شهر لی لی پوت ها داشته را دیدیدم یا حتی در موردش شنیدیم. امّا شاید از وجود روستایی که ساکنان آن بهراستی دارای قدهای کوتاه بوده و چهره های درست شبیه داستان گالیور دارند آگاهی نداشته باشیم!
حتماً تعجب می کنید وقتی بشنوید که ایران هم جایی داره شبیه داستان گالیور با شخصیت های واقعی لی لی پوتی؛
ماخونیک روستای لی لی پوت های ایران
روستای ماخونیک در اطراف شهرستان سربیشه واقع شده؛ ۱۴۲ کیلومتری شهرستان بیرجند در استان خراسان جنوبی.
ماخونیک یکی از "هفت روستای شگفتانگیز جهانه".
علت محبوبیتش آداب، رسوم و فرهنگ خاص ساکنانش و ظاهر آدم های این روستاست.
روستای ماخونیک پیش از این بهعنوان منطقه "کوتولهها" مطرح شده چون اهالیش کوتاه قد بوده و به زحمت قدشان از ۱.۴۰ تجاوز میکنه.
روستای ماخونیک روستای لی لی پوتی ایران که شهرت و آوازهاش را از زنان و مردان کوتاهقامت خود داره شبها، زیر سقفی کوتاهتر از سقف خانههای ما چشم میبندند و صبحها، از چهارچوبهایی کوتاهتر از چهارچوبهای خانههای ما پا بیرون میگذارند تا راهی معدن شوند، دامها را چرا دهند یا زمینهای زراعی را شخم بزنند. روستایی با کمتر از 600 نفر جمعیت ، قد متوسط مردم این روستا میتونه ناشی از ازدواج فامیلی و نوع تغذیه آنها باشده مردم این روستا سنی حنفی هستند و با شما به زبان فارسی و لهجه خاص خراسانی ماخونی صحبت میکنند.
حالا چرا ماخونیک؟
درباره وجه تسمیه روستا چندین قول وجود داره، میگند که در گذشتههای بسیار دور عدهای مأموران دولتی به این روستا آمده و اهالی به گرمی از اونها استقبال نکردند و با اونها برخورد سردی داشتند و اونها این نام را برای روستا انتخاب کردند. برخی میگند به دلیل وجود شکافی در کوه نزدیک روستا به آنجا ماده ماخونیک گفته میشده که بهمرور زمان به ماخونیک تغییر نام پیدا کرده.
در برخی اسناد قدیمی که تاریخ نگارش اونها به ۳۰۰ سال قبل میرسه، نام روستا مادخنیک ذکر شده که مرکب از دو جزء «ماد» و «خنیک» است. ماد در زبان پهلوی و پارسی باستان به ماه تبدیل شده که یکی از معانی آن شهر و مملکته و در مجموع بهنام شهر ماخونیک است.
ظاهر روستا
یکی از عمده نشانههای فرهنگی روستای ماخونیک مسکن است که در نوع خود جالب و قابل توجهه. خانههای روستاییا دارای شکل هندسی خاصی نیست و تمام امکانات زندگی دریک اتاق جای گرفته. بافت مسکونی روستا در دامنهی تپه تشکیل شده، با خانههایی به هم فشرده و کوتاه که در گودی زمین ساخته شدند. به علت هوای سرد، مردم خانهها را کوچک و کم ارتفاع میساختند تا گرم شدن خانه راحتتر صورت بگیره، اما با تمام اینها، بافت شهری ماخونیک به خانههای خشت و گلی کوچک محدود نمیشه. سالهاست که پای خانههای آجری امروزی هم به ماخونیک رسیده و رنگ و بوی امروزیتری به روستا داده. با این حال خانههای مسکونی آدم کوچولوهای ایران همچنان پابرجاست و خانههایی با ساخت امروزی و گاه شهری و دارای آجرنما، اگرچه قد برافراشته و خانههای تو سری خورده را در سایه خود قرار داده اما نتونسته نگاهها را از آن برگیرند. ماخونیک همچنان زنده است!
جالبه بدونید که....
مردم ماخونیک تا ۵۰ سال پیش، چای نمینوشیدند
شکار نمیکردند
و اصلاً گوشت هم نمیخوردند
و هنوز سیگار نمیکشند!
مردم ماخونیک این قبیل کارها را گناه میدونستند، ورود تلویزیون به این روستا به معنای ورود شیطان بود و اهالی تا چند سال پیش به تلویزیون میگفتند شیطان!
هرگز اجازه نمیدادند کودکان پای صفحه تلویزیون بنشینند و جادو بشند.
در حال حاضر گردشگران خارجی و داخلی زیادی از این روستا دیدن میکنند و این روستا از روستاهای هدف گردشگری خراسان جنوبی به شمار میره.
اگر قصد سفر به خراسان جنوبی را دارید، حتماً یک روز را برای دیدن این روستای تاریخی اختصاص بدید.
استاد سلام مرجع تدریس خصوصی