آمار افت تحصیلی شدید دانش آموزان در سال 1403 + علل و راهکارها

براساس آمارهای رسمی که از سوی آموزش و پرورش و دیگر سازمان‌های مربوطه مانند مرکز پژوهش‌های مجلس در ایران در سال 1403 منتشر شده است، روند افت تحصیلی در بین دانش آموزان چندین سال است که شدت یافته‌ و در سال 1403 این روند افت بسیار شدیدی یافته است. هرچند افت تحصیلی دانش آموزان در سال تحصیلی 1402-1401 در چند سال اخیر نیز بی‌سابقه بوده است.

متاسفانه این روند در سال 1403 نیز کنترل نشده و میانگین معدل برای پایه دهم، یازدهم و دوازدهم  10.5 اعلام شده است که آماری بس تاسف بار و تلخ است.

افت تحصیلی دانش‌آموزان یکی از مشکلات عمده نظام‌‌های آموزشی است و هر سال مقادیر زیادی از امکانات مالی و آموزشی کشور و نیروهای انسانی برای حل این معضل به کار گرفته می‌شوند. در واقع افت تحصیلی بدین معناست که عملکرد درسی یک دانش‌آموز نسبت به دوره قبل خود کاهش یافته که در نتیجه منجر به مردودی یا ترک تحصیل دانش‌آموز خواهد شد.

افت تحصیلی علاوه بر اینکه خسارت‌های مالی زیادی را به نظام آموزشی کشور و والدین دانش‌آموزان وارد می‌کند، باعث آسیب‌های روانی بسیاری نیز در بین دانش‌آموزان و نگرانی والدین شده است. همچنین، طبیعتا در آینده تحصیلی و شغلی آنان تاثیرات منفی بسیار زیادی دارد.

ما در این مطلب برای رفع نگرانی والدین ابتدا به بررسی علت افت تحصیلی پرداخته و سپس با ارائه راهکارهایی برای افت تحصیلی دانش‌آموزان خیال شما را به عنوان والدین آسوده خواهیم کرد تا بتوانید فرزندان خود را به دانش‌آموزان موفقی تبدیل کنید.

طبق آمارهای منتشر شده توسط آموزش و پرورش و سایر مراجع مرتبط، معدل دانش‌آموزان از سال‌های 1398 تا 1402 افت بسیار زیادی داشته است. والدین دانش‌آموزان و نهادهای مرتبط مانند آموزش و پرورش به دنبال علل افت تحصیلی و یافتن راهکار برای افت تحصیلی دانش‌آموزان هستند.

تجربی: طبق آمار منتشر شده میانگین معدل دانش‌آموزان در سال 1398 در رشته تجربی 13.77 بوده که در سال 1403 این رقم به 11.23 رسیده است.

ریاضی: در رشته ریاضی هم این میانگین معدل 13.28 بوده و امسال به 10.97 رسیده است.

انسانی: معدل دانش‌آموزان رشته انسانی در سال 1398 نیز 10.76 بوده که در سال 1398 به عدد 8.75 نزول پیدا کرده است.

معارف اسلامی: نهایتا در رشته معارف اسلامی هم این عدد از 12.88 به 10.56 رسیده است.

میانگین معدل کل دانش‌آموزان دبیرستانی نیز در هر سه رشته نمره 10 شده است!

اعداد و ارقام منتشر شده نشان‌دهنده این موضوع است که از سال 1398 نه تنها این معدل به رقم قابل قبولی نرسیده، بلکه هر سال کاهش بیشتری داشته است. این موضوع برای آینده تحصیلی و شغلی دانش‌آموزان این کشور واقعا نگران‌کننده است و اهمیت بررسی دلایل افت تحصیلی دانش‌آموزان روز به روز ضرورت بیشتری می‌یابد.

در آمار و ارقام منتشر شده در سال 1403 که میانگین معدل دیپلم دانش‌آموزان استان‌های مختلف ایران را نشان می‌دهد، کشور ما به زودی شاهد بحران آموزشی خواهد بود که نرخ بی‌سوادی در آن به شدت بالا بوده و باید برای آن چاره‌ای اندیشید.

در ادامه میانگین معدل دیپلم برخی از استان‌های کشور را آورده‌ایم:

برای همه والدینی که درگیر افت تحصیلی دانش‌آموزان خود هستند، این سوال پیش می‌آید که چگونه افت تحصیلی را جبران کنیم؟ افت تحصیلی دانش‌آموزان دلایل مختلفی دارد که باید به‌صورت دقیق و جامع بررسی شود تا بتوان راهکاری متناسب با آن ارائه داد. این عوامل می‌توانند به خود دانش‌آموز، والدین، مدرسه و جامعه برگردد.

یکی از دلایل اصلی افت تحصیلی در دانش‌آموزان، نداشتن انگیزه کافی برای پیشرفت بیشتر است که سبب افت تحصیلی در بین آن‌ها می‌شود. باید با نشان دادن موفقیت‌های روزافزون افرادی که دارای تحصیلات عالیه هستند، انگیزه آن‌ها را برای درس خواندن افزایش دهیم. تاثیر استرس بر افت تحصیلی دانش‌آموزان را نیز نباید دست کم گرفت. استرس باعث کاهش تمرکز بر روی درس‌ها شده و در کل بر سلامت روان تاثیر می‌گذارد. برای رفع این مشکل، دانش‌آموزان باید با همکاری والدین و معلمان خود این استرس را مدیریت کنند.

یکی از بهترین راهکارها برای مقابله با استرس، کمک گرفتن از اساتید حرفه‌ای استادسلام است. معلمین خصوصی سایت استادسلام به شما کمک خواهند کرد تا انگیزه لازم را بدست آورده و بدون استرس در دروس خود پیشرفت کنید.

امروزه یکی از دلایل بارز براي افت تحصیلی دانش آموزان، استفاده بیش از حد گوشی‌های هوشمند است. با مدیریت زمان استفاده از تلفن همراه توسط والدین و توضیح عواقب استفاده بیش از حد از موبایل می‌توان این علت را نیز تا حد خوبی کنترل کرد.

خانواده مهم‌ترین عامل موثر بر شکل‌گیری نگرش دانش‌آموز نسبت به پیشرفت تحصیلی است. امنیت محیط خانواده تاثیر زیادی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموز دارد و باعث می‌شود تا فرزندان در محیطی امن و آرام و بدون تنش درس بخوانند. در مقابل، حضور در خانه‌ای که والدین دائما در تنش هستند بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموز تاثیر منفی بسیاری می‌گذارد.

برخی دانش‌آموزان به دلایل مشکلات مالی یا خانوادگی (مانند طلاق) و یا نداشتن محیط مناسب برای مطالعه دچار افت تحصیلی می‌شوند که با ایجاد محیطی امن و حمایت خانوادگی می‌توان راهکارهایی برای افت تحصیلی این دانش‌آموزان پیدا کرد.

پیگیری‌های والدین در مورد روند رشد تحصیلی فرزند خود و مراجعه به مدرسه و صحبت با معلمان و مشاور مدرسه، تاثیر مثبتی در رشد نمرات دانش‌آموز می‌گذارد و باعث ایجاد دلگرمی در وی می‌شوند تا با انگیزه بیشتری به ادامه تحصیل مشغول شود.

گاهی اوقات علت افت تحصیلی دانش‌آموزان در محیط مدرسه یافت می‌شود. در زیر برخی از این عوامل را برای شما آورده‌ایم:

در چنین شرایطی شما به‌عنوان والدین می‌توانید از گزینه معلم خصوصی برای فرزند خود استفاده کنید. استادسلام با جامعه بزرگی از معلمین و اساتید خصوصی این امکان را برای شما فراهم کرده تا بتوانید از میان هزاران معلم خصوصی، بهترین گزینه را برای فرزند خود انتخاب کنید.

از دلایل افت تحصیلی دانش‌آموزان در جامعه می‌توان به عواملی مانند دوستان و افراد ناباب در اجتماع به خصوص در دوران دبیرستان گفت که معاشرت با آنان سبب افت تحصیلی شدید در دانش‌آموزان می‌شود.

یکی دیگر از عوامل بسیار مهمی که مقصری ندارد، شیوع ویروس کرونا بوده است! با شیوع این ویروس و تعطیلی مدارس طی دو سال تحصیلی و آموزش مجازی، دانش‌آموزان کاملا از محیط علمی جدا شدند که تاثیرات جبران‌ناپذیر آن حتی تا امروز قابل مشاهده است.

برای برطرف نمودن افت تحصیلی در بین دانش‌آموزان، راهکارهای متفاوتی وجود دارد که باید توسط خود دانش‌آموز، والدین، معلمان و مدارس اجرا شود تا به نتیجه مطلوبی برسد.

برگزاری کلاس‌های جبرانی و تقویتی برای دروس مشکل، به ویژه برای دانش‌آموزانی که نیاز به کمک بیشتری دارند، می‌تواند در کاهش افت تحصیلی موثر باشد. این اقدامات باید به‌صورت هدفمند و با توجه به نیازهای هر دانش‌آموز برنامه‌ریزی شوند.

خانواده جزو نخستین نهادهای اجتماعی برای هر فرد است بنابراین والدین نقش کلیدی و موثری در موفقیت تحصیلی فرزندان خود دارند. توجه کافی به فرزندان و ترغیب آنان به ادامه تحصیل و دادن انگیزه لازم به هر دانش‌آموز کمک می‌کند تا دوران تحصیلی موفقی را داشته باشد. از جمله این اقدامات می‌توان به این موارد اشاره کرد:

برای جلوگیری از افت تحصیلی، والدین می‌توانند با کمک معلم خصوصی، به فرزند خود در درک بهتر مطالب درسی و تقویت نقاط ضعف آن‌ها کمک کنند. معلم خصوصی با ارائه روش‌های آموزشی متناسب با سبک یادگیری هر دانش‌آموز، می‌تواند انگیزه او را برای مطالعه افزایش دهد. سایت استادسلام با ارائه لیستی گسترده از معلمان خصوصی مجرب در سراسر کشور، به والدین کمک می‌کند تا بهترین معلم را برای فرزند خود انتخاب کنند و به سادگی به هدف خود برسند.

همانطور که گفتیم، روند افت تحصیلی دانش آموزان تقصیر یک فرد یا نهاد خاص نیست و همه‌ی عوامل در آن دخیل هستند. بنابراین، کاهش این افت تحصیلی نیازمند یک همکاری همه‌جانبه است. دانش‌آموزان، معلمان، خانواده‌ها، مدارس و نهادهای آموزشی باید دست در دست هم دهند تا با اتخاذ راهکارهای مناسب، به این مشکل پایان دهند. با ایجاد یک هم‌افزایی قوی، می‌توانیم شاهد بهبود چشمگیر در وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان کشور باشیم.